Srebrna Góra – #LatozKD

Latem, gdy na dworze praży słońce, a temperatura powietrza zbliża się do 30 st. Celsjusza jedni szukają ochłody w jeziorze lub morzu, inni w przydomowym dmuchanym basenie, ale jest jeszcze jedno nieoczywiste miejsce, gdzie temperatura w podziemiach nie przekracza 10 st. bez względu na porę roku. To twierdza Srebrna Góra w Górach Sowich. Latem – w ramach akcji #LatozKD – dojedziemy do niej wygodnie Kolejami Dolnośląskimi.

Lato z Kolejami Dolnośląskimi

Pod koniec czerwca Koleje Dolnośląskie rozpoczęły akcję #LatozKD. Mówiąc najkrócej, jej głównym celem jest zachęcenie osób odwiedzających woj. dolnośląskie do aktywnego zwiedzania regionu.

Dolny Śląsk jest wspaniały turystycznie, dlatego chcemy zachęcić jego mieszkańców oraz wszystkich, którzy odwiedzają nasze województwo, do poznania każdego jego zakątka. Praktycznie każdy znajdzie tu coś, co go urzeknie lub odpowie na jego zainteresowania – mówi rzecznik prasowy Kolei Dolnośląskich Bartłomiej Rodak. – Stawiamy na mocną promocję wszystkich walorów regionu, a do niektórych miejsc – dzięki aktywnemu współdziałaniu samorządów – zapewnimy dojazd nawet tam, gdzie nie docierają nasze pociągi.

W ramach akcji przygotowywane są m.in. oferty zniżkowe oraz specjalne przejazdy łączące możliwości regularnych połączeń kolejowych i sezonowych uzupełniających połączeń autobusowych. I tak jest w przypadku Srebrnej Góry. Kolejami Dolnośląskimi dojedziemy z Wrocławia Głównego do Bielawy Zachodniej, a stamtąd do Srebrnej Góry dowiezie nas w weekendy autobus.

Twierdza z własnym więzieniem, piekarnią i browarem

Około 90 km na płd.-wsch. od Wrocławia i 16 km od Bielawy, w Górach Sowich stoi potężna, niezwykła i tajemnicza budowla militarna – twierdza obronna Srebrna Góra.

Twierdza Srebrna Góra – fort Donjon, fot. Wikipedia CC BY 3.0

Została wybudowana  z ogromnym rozmachem w drugiej połowie XVIII w. przez wojska pruskie na dwóch wzniesieniach – Górze Fortecznej i Ostróg. Składa się z 6 fortów z dominującym nad pozostałymi Donjonem, który jest największą tego typu budowlą w Europie. Donjon zbudowany jest z 4 bastionów artyleryjskich z murami o grubości 12 m. Na jego trzech poziomach znajduje się ok. 150 pomieszczeń, a całej twierdzy jest ich ok. 350.

Twierdzę budowano w taki sposób, aby była całkowicie niezależna i samowystarczalna. Dlatego na jej terenie znajdziemy m.in.: magazyny, studnie, zbrojownię, kaplicę, więzienie, szpital, piekarnię, browar, warsztaty rzemieślnicze i prochownię. Mogło w niej przebywać ponad 3,5 tys. żołnierzy, a zgromadzone zapasy amunicji, opału i żywności pozwalały przetrwać trzymiesięczne oblężenie.

Twierdza Srebrna Góra – fort Ostróg, fot. Wikipedia CC BY 3.0

Podczas odwiedzin w twierdzy, po jej terenie oprowadzają żołnierze odziani w pruskie mundury z epoki, a korona Donjonu jest doskonałym punktem widokowym na Góry Sowie i Bardzkie.

Twierdza nigdy niezdobyta

Zlecenie budowy twierdzy datuje się na 1764 r. Prace rozpoczęto rok później i trwały do 1777 r. Poprzedziła je wojna 7-letnia i walki wojsk pruskich i austriackich w Górach Sowich. W pewnym sensie była to wojna o… przełęcze, czyli szlaki, którymi wojska mogły swobodnie się przemieszczać.

Wojska austriackie zdobyły przełęcz w Srebrnej Górze, i mimo że system ich zabezpieczeń był prowizoryczny prusacy nie przejęły przełęczy przez kilka kolejnych lat. Wróciła do nich dopiero po podpisaniu traktatów pokojowych. Był to impuls do wybudowania w Srebrnej Górze fortyfikacji militarnych.

Było to ogromne przedsięwzięcie, które wymagało budowy tartaku, cegielni, wodociągów i dróg. Kamień do jej wzniesienia wydobywano na miejscu.

Mimo ogromnego wysiłku włożonego w planowanie i budowę fortyfikacji, ostatecznie twierdza nigdy nie miała dużego znaczenia militarnego. Przeżyła jeden szturm – wojsk napoleońskich w 1807 r. Nie zdobyto jej, choć legendy głoszą, że komendant był bliski kapitulacji. Niedługo po tym wydarzeniu podpisano pokój, a twierdza zyskała miano nigdy niezdobytej.

W kolejnych latach jej znaczenie malało. W 1860 r. wydano rozkaz o likwidacji twierdzy z wyjątkiem Donjonu. Na szczęście nie doszło do tego, ale w 1867 r. przestała pełnić funkcję militarną. Przez pewien okres była wykorzystywana jako więzienie dla „zwykłych” przestępców i więźniów politycznych oraz do testowania dział i moździerzy pruskich. Z czasem zaczęto dostrzegać jej potencjał turystyczny.

Wspólnie z Kolejami Dolnośląskimi zapraszamy do Srebrnej Góry!

Podczas przygotowywania tekstu korzystałam z treści zamieszczonych na stronach: www.forty.pl i www.gory-sowie.pl.

Fot. główne: Twierdza Srebrna Góra – widok z góry, Wikipedia  CC BY-SA 4.0